Cái rốn của Saigon hoa lệ – Ara Phát

Cái rốn của Saigon hoa lệ –
Ara Phat

Thật thú vị với những câu ca dao vừa có tính cách bình dân ,hóm hỉnh , vừa pha trộn chút lý lẽ cuộc sống rất là người , nghe xong ngẫm nghĩ đôi chút, nhiều khi bật cười , nghe thử câu hát bình dân này
Cảm ơn cái cối cái chày
Đêm khuya khó nhọc có mày có tao

Cảm ơn cái cọc cầu ao
Đêm khuya vo gạo có tao có mày

   Ara đâu có cần lặn lội miệt mài đi hết con đường Cái quan mới ngộ ra được cái cối cái chày , cái cọc cầu ao như bố già Phạm Duy đâu , chỉ cần thả bộ 800m để đi hết con đường Lê Lợi , con đường được mệnh danh là « Hòn Ngọc Viễn Đông » là « cái rốn của Sàigon » chỉ vỏn vẹn có 800m là thấu đáo được cái triết lý âm dương ; cối , chày , cái cọc cầu ao.

    Con đường này lúc tôi theo gia đình di cư từ Bắc vào Nam (1953) cũng đã biết nó , lúc đó nó còn mang tên là Boulevard Bonard. Ai đặt tên đường này cũng khéo vì cuối con đường này là đường Catinat , đặt thế để cho dân thuộc địa biết là đô đốc Bonard chỉ huy chiếc tàu Catinat bắn phá cửa bể Đà Nẵng rồi chiếm lãnh cả đất nước Việt Nam . Hắn ở khu vực ngã sáu Saigon , gần tượng thánh tổ Thiết giáp ,thánh Gióng cưỡi ngựa sắt có cặp ngọc hành  to bằng chén ăn cơm , cái cặp này được tụi hắn mân mê riết nên láng bóng , mó dái ngựa đá cũng là một cái thú thời nghịch tinh. Từ chỗ này đến đầu đường Lê Lợi cũng chưa đến 1km nên chuyện » bát phố Bô Na » là chuyện thường xuyên . Bước vào đầu đường Lê Lợi là bước vào trung tâm của hòn ngọc viễn đông hay nôm na nói rằng đang rơi vào  » cái rốn của Saigon hoa lệ » là thấy ngay cuộc sống sôi động , rần rật,cả con đường đang bừng bừng sức sống, tha hồ ngắm « ông đi qua, bà đi lại » mà muốn ngắm phải có địa điểm , đánh hơi được cái thị hiếu này nên các quán nước có chút vỉa hè tha hồ đắt khách , bắt đầu từ Thanh Bạch từ sáng sớm đến tối mịt lúc nào cũng kẻ ra người vào , đĩa bò kho buổi sáng ăn kèm với bánh mì nóng hổi ,kế bên là nhà hàng vũ trường Olympia _ La Cave sau đổi tên Việt là Cao Sơn , nhích vài bước chân là rạp ciné Vĩnh Lợi, hắn thường gọi đùa là Vĩnh Lạc cung, Sài gòn ngày ấy có hai rạp mà dân « Gay » thường tụ tập là Vĩnh Lợi và Moderne ,đặc biệt là tại rạp Vĩnh Lợi giá vé chỉ bằng nửa các rạp chung quanh quận nhất , phim chiếu lại từ các rạp lớn nhưng là phim đặc sắc được tuyển chọn thích hợp với giới sinh viên , học sinh.
Bên kia đường là nhà hàng Kim Sơn , chiều chiều là các « tay chơi » chiếm cứ , nơi Kim Sơn chỗ góc Tạ Thu Thâu thường xuyên có mặt hề râu Thanh Việt, Khả Năng ,Xuân Phát bên cạnh là « thằng Tùng Lâm », không phải là tôi xếch mé gọi là « thằng » đâu nhưng cái thời anh hề này chuyên đóng vai « thằng ở  » trong ban kịch Dân Nam là được người đời gọi cho cái tên dân dã , thân tình  như thế .

   Nơi đây dân nhậu mê món « cánh gà chiên bơ » của quán , nhìn Thanh Viêt tay nhón chiếc cánh gà , hớp một tớp bia , bọt bám đầy trên hàng ria mép nhoẻn miệng cười với cô gái đi ngang thấy đầy « chất hề » duyên dáng . Qua vài bước chân nữa là đến Thanh Thế , cũng là nơi tụ tập của những văn nghệ sĩ , Nhật Truòng hay có mặt cùng một số các ký giả của các tờ nhật báo , Thanh Thế còn có nhà hàng , phòng trà vũ trường. Nhiều người thích nơi này nhưng lại không phải sở thích của tôi , có ghé một vài lần nghe nhạc , dự đám cưới ; nhích thêm một chút ngay góc phố Lê Lợi và Pasteur là Mai Hương , đây là điểm đắc địa ,lúc nào cũng đầy khách, muốn vào nhiều khi phải đứng chờ hoặc xin « làm hàng xóm » cho anh chàng nào ngồi một mình.Còn bên kia đường nổi danh trong giới ăn vặt đường phố nào là phá lấu lòng heo ,tôi phục trí nhớ của chú chệt này ,bạn cứ tha hồ ăn với những que tăm cắm trên thức ăn, hết món này tới món khác mà không phải chỉ một mình bạn , bốn năm cái « tàu há mõm » chung quanh nhai cùng lúc , nhưng khi tính tiền không sai chạy một ai , chú chệt liếc qua những que tăm biết ăn loại nào giá bao nhiêu và bạn phải bái phục ; tung hứng bên cạnh còn có một ông bắc kỳ di cư « chặp chặp » cái kéo bán gỏi đu đủ khô bò , gan bò có thể nói là ngon nhất Sàigon và một ông bán bò bía cũng trứ danh không kém , đôi tay lia lịa như một nhà ảo thuật lành nghề , cứ bốc cứ ăn , xong làm thêm ly nước mía ; ra về đào kép đều hả hê .

    Các cô gái hay ngại khi đi ngang qua Phạm thị Trước , chỗ này cũng có món đặc sản là hủ tíu ăn kèm với Pâté chaud. Hủ tíu được sắp xếp thật đẹp mắt mà mùi thơm bốc lên làm con vị con tì đều nhiễu nhão ; tôi nói các cô gái ngại đi qua đây là vì ngoài terrasse của quán kê được ba bàn chẳng chiếm lòng đường nhiều lúc nào cũng khoảng chục « ông mãnh » nhâm nhi cà phê , không phải là mất dạy mà là « nghịch tinh » thôi ; khi có cô nào đi qua là họ đếm nhịp quân hành  » một , hai ,ba , bốn » ; chục cái miệng đếm cùng lúc , bỗng dưng cô gái bắt nhịp đi thật đều , chỉ trêu chọc thế thôi là đủ vui nhộn một góc phố. Ngồi bên xóm nhà lá Phạm thị Trước nhìn qua bên đường là khu thương xá Tax sang trọng tấp nập , tọa lạc nơi này có một điểm giải khát sang trọng , lý tưởng cho trai thanh gái lịch là Pôle Nord  sang trọng lịch sự ăn nói nhẹ nhàng .
    Qua khỏi Phạm thị Trước lại bày ra trước mắt một khu giải tri mang tên Rex ,bao gồm khách sạn , nhà hàng rạp chiếu phim . Khu này đã được xây dựng từ năm 1927 trong thời Pháp thuộc, tòa nhà này ban đầu là  nơi bán và trưng bày các mẫu xe Citroën cũng như các dòng xe hơi châu Âu khác. Năm 1959  ông bà Nguyễn Phúc Ưng Thi đã mua lại, và thay đổi công trình thành khu « Rex Complex » 100 phòng với 3 rạp chiếu phim, một nhà hàng, một sàn nhảy và một thư viện.